تنفس دهانی مزمن در شب ممکن است علائم آزاردهنده‌ای ایجاد کند یا منجر به عوارض در سلامتی شود. درحالی‌که بیشتر افراد درطول خواب از طریق بینی نفس می‌کشند، افراد ممکن است به دلایل مختلفی با دهان باز بخوابند. خوابیدن با دهان باز ممکن است پاسخی موقت به گرفتگی بینی، یک عادت آموخته‌شده یا نشانه‌ای از یک بیماری زمینه‌ای باشد.
در کمتر از 30 ثانیه سلامت خوابتو بسنج!
خطرات خوابیدن با دهان باز
گاهی‌اوقات خوابیدن با دهان باز، مانند هنگام سرماخوردگی، ممکن است منجر به مشکلات سلامتی مهمی نشود. با این حال، تنفس دهانی مزمن ممکن است عوارض متعددی ایجاد کند.
خشکی مزمن دهان به‌دلیل خوابیدن با دهان باز می‌تواند باعث عوارض دندانی و دیگر عوارض در سلامتی شود. افراد مبتلا به خشکی مزمن دهان درمعرض خطر بیشتر پوسیدگی، بیماری لثه و از دست دادن مینای دندان هستند.
از آنجایی که بزاق برای تمیز و سالم نگه داشتن دهان مهم است، افراد مبتلا به خشکی دهان ممکن است به عفونت‌های قارچی مکرر داخل دهان مبتلا شوند. افراد مبتلا به خشکی شدید دهان نیز ممکن است در صحبت کردن و خوردن مشکل داشته باشند.
برخی از مطالعات تغییراتی را در صورت و دهان درطول زمان در کودکانی که به‌طور مزمن از طریق دهان تنفس می‌کنند، به‌ویژه در کودکان مبتلا به آدنوئید متورم نشان داده‌اند. با این حال، تحقیقات درمورد ارتباط بین تنفس دهان و این ویژگی‌های صورت نتایج متناقضی پیدا کرده است.
علائم خوابیدن با دهان باز
تنفس مزمن دهان می‌تواند باعث خشکی دهان شود، به‌ویژه در آب و هوای خشک. خشکی دهان که در شب یا هنگام بیدار شدن رخ می‌دهد ممکن است نشانه خواب با دهان باز باشد.
بزاق برای سلامت دهان مهم است. لثه‌ها و زبان را مرطوب نگه می‌دارد، دندان‌ها را سالم نگه می‌دارد، غذا را حل می‌کند و برای عمل بلع مهم است. خشکی دهان در شب می‌تواند باعث بوی بد دهان و ترک خوردن لب شود. خشکی طولانی‌مدت دهان ممکن است منجر به پوسیدگی دندان و مشکل در خوردن شود.
علاوه‌بر خشکی دهان، خوابیدن با دهان باز با گلودرد و آبریزش بینی مرتبط است. افرادی که از درمان فشار مثبت راه هوایی (PAP) برای آپنه خواب استفاده می‌کنند و با دهان باز می‌خوابند، ممکن است نشت هوا را تجربه کنند که می‌تواند اثربخشی درمان PAP را کاهش دهد.
چه چیزی باعث تنفس دهانی در شب می‌شود؟
افراد ممکن است با دهان باز بخوابند زیرا این یک عادت است، اما تنفس دهانی در شب نیز ممکن است نشانه‌ای از اختلال در تنفس طبیعی باشد، به‌خصوص اگر همراه با خروپف باشد.
گرفتگی یا انسداد بینی یکی از علل شایع تنفس دهانی است. این ممکن است احتقان موقت ناشی از سرماخوردگی یا احتقان مزمن به‌دلیل آسم یا آلرژی باشد. کودکان خردسال گاهی‌اوقات اشیایی را به سوراخ بینی خود می‌چسبانند که ممکن است مجرای بینی را در یک یا هر دو طرف مسدود کند. توده‌های بزرگ در پوشش بینی که پولیپ نامیده می‌شود نیز می‌تواند مانع تنفس از طریق بینی شود و ممکن است منجر به تنفس دهانی شود.
تنفس دهانی ممکن است نشانه‌ای از آپنه انسدادی خواب (OSA) باشد. در کودکان، یکی از علل شایع OSA آدنوئیدهای متورم است که غدد واقع در پشت بینی و گلو هستند. بسیاری از کودکان مبتلا به آدنوئید متورم به‌دلیل مشکل در تنفس از طریق بینی، با دهان باز می‌خوابند.
گاهی‌اوقات، تغییرات در آناتومی بینی و دهان ممکن است باعث تنفس دهانی شود. انحراف تیغه بینی، دو سوراخ بینی را از هم جدا می‌کند، می‌تواند یک سوراخ بینی را مسدود کند و ممکن است منجر به تنفس دهانی و خروپف شود. در صورتی که فرد در بستن کامل دهان مشکل داشته باشد، نامرتبی دندان‌ها نیز می‌تواند باعث تنفس دهانی شود.
علل شایع شامل انسداد بینی و آپنه خواب است. می‌توان به‌راحتی برای این موارد مورد ارزیابی و درمان قرار گرفت.»
آیا نوزادان با دهان باز می‌خوابند؟
نوزادان تازه متولد شده تمایل دارند از طریق بینی نفس بکشند. به همین دلیل، خوابیدن نوزاد تازه متولد شده با دهان باز ممکن است نشانه مسدود شدن بینی یا آسیب دیدن تیغه بینی در هنگام زایمان باشد.
اگر کودکی که در شب از طریق بینی نفس می‌کشید، شروع به تنفس از طریق دهان کند، ممکن است نشانه تورم آدنوئید باشد. آدنوئیدها معمولاً در اوایل دوران کودکی رشد می‌کنند و در کودکان 2 تا 6 ساله به بزرگترین اندازه خود می‌رسند.
در کمتر از 30 ثانیه سلامت خوابتو بسنج!
چگونه از خوابیدن با دهان باز خودداری کنیم؟
در بسیاری از موارد، بهترین راه برای توقف خواب با دهان باز، یافتن علت و درمان آن است. به‌عنوان مثال، مرطوب‌کننده‌ها یا اسپری‌های سالین بینی ممکن است به کاهش احتقان بینی که به تنفس دهان کمک می‌کند، کمک کنند. تنفس دهانی به‌دلیل آلرژی، آسم یا عفونت سینوسی ممکن است پس از درمان این شرایط بهبود یابد.
نوار دهانی
برخی از متخصصان برای تشویق تنفس از طریق بینی و توقف خروپف، نوار چسب دهان را توصیه می‌کنند. نوار چسب دهان شامل بستن دهان یا پوشاندن آن با یک چسب نرم در شب است.
مطالعات بسیار کمی در مورد نوار چسب دهان انجام شده است، اما یک مطالعه کوچک نشان داد که افراد استفاده‌کننده خواب‌آلودگی کمتری درطول روز، خروپف کمتر و اختلالات تنفسی کمتری را گزارش کردند.
نوار بینی
نوارهای بینی گزینه دیگری برای کسانی است که ممکن است برای تنفس از طریق بینی در شب نیاز به کمک داشته باشند. نوارهای بینی نوارهای چسبی هستند که به پل بینی می‌چسبند و از فنرها برای کشیدن سوراخ‌های بینی به بیرون استفاده می‌کنند.
برخی از مطالعات نشان داده‌اند که این نوارها احتقان بینی را کاهش می‌دهند و کیفیت خواب را بهبود می‌بخشند. با این حال، یافته‌های تحقیق متناقض بوده است. مطالعات دیگر نشان داده‌اند که نوارهای بینی باعث بهبود احتقان بینی، کیفیت خواب و تنفس مختل در خواب نمی‌شود.
وضعیت خواب
تنظیم وضعیت خواب ممکن است به باز شدن راه هوایی بینی و در نتیجه کاهش تنفس دهان کمک کند. عمودی یا به پهلو خوابیدن ممکن است راه‌های هوایی را برای برخی از افراد مبتلا به OSA باز کند.
بالش‌های حمایتی، حسگرهای وضعیت بدن با زنگ هشدار، یا توپ‌های تنیس متصل به پشت ممکن است به افرادی کمک کند که به پهلو خوابیدن مشکل دارند.
عمل جراحی
برخی از افراد با عوارض شدید تنفس دهانی مزمن ممکن است برای رفع شرایط سلامتی خود نیاز به جراحی داشته باشند. پولیپ‌های بزرگ بینی که راه هوایی را مسدود می‌کنند باید با جراحی برداشته شوند. درحالی‌که اکثر کودکان نیازی به درمان برای آدنوئیدهای متورم ندارند، برخی از پزشکان ممکن است توصیه کنند که در صورت ایجاد علائم شدید، آن‌ها را خارج کنند.
تمرینات دهان و گلو برای کمک به توقف خروپف و بهبود OSA
چه زمانی با پزشک صحبت کنیم
والدین یا مراقبانی که متوجه می‌شوند نوزاد تازه متولد شده با دهان باز می‌خوابد، باید در اسرع وقت با پزشک صحبت کنند، زیرا ممکن است کودک دچار مشکلات تنفسی جدی شود.
علاوه‌بر این، اگر کودک شروع به تنفس دهانی و خروپف کرد، والدین یا مراقبان باید با پزشک صحبت کنند، به‌ویژه اگر کودک صبح‌ها سردرد داشته باشد، در تمرکز مشکل داشته باشد، یا بعد از اینکه قبلاً این کار را انجام نداده بود شروع به خیس کردن تخت کند. این‌ها ممکن است نشانه‌های آپنه انسدادی خواب باشند.
والدین یا مراقبان کودک مبتلا به آدنوئید متورم اگر متوجه تغییراتی در شکل صورت فرزندشان شدند یا اگر کودکشان در بستن دهان مشکل دارد، باید با پزشک صحبت کنند.
افرادی که علائم شدید خشکی دهان مانند مشکل در بلع، مشکل در صحبت کردن، درد دهان، حفره‌ها یا بیماری لثه دارند، باید درمورد گزینه‌های درمانی با پزشک یا دندان‌پزشک صحبت کنند.
جهت دریافت مشاوره رایگان و مشورت با پزشک متخصص کلیک کنید!
منابع
Tahla, B., & Swankar, S. A. (2022, October 27). Xerostomia. In StatPearls. StatPearls Publishing., Retrieved April 17, 2023, from
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK545287/
Burgess, J. (2020, December 22). Salivary abnormalities in dentistry. Medscape., Retrieved April 17, 2023, from
https://emedicine.medscape.com/article/2091828-overview
Nowak, A. J., & Warren, J. J. (2022, November 14). Oral habits and orofacial development in children. In A. Griffen (Ed.). UpToDate., Retrieved April 17, 2023, from
https://www.uptodate.com/contents/oral-habits-and-orofacial-development-in-children
Shetty, S. R., Al Bayatti, S. W., Al-Rawi, N. H., Kamath, V., Reddy, S., Narasimhan, S., Al Kawas, S., Madi, M., Achalli, S., & Bhat, S. (2021). The effect of concha bullosa and nasal septal deviation on palatal dimensions: a cone beam computed tomography study. BMC Oral Health, 21(1), 607
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34814910/
A.D.A.M. Medical Encyclopedia. (2021, August 8). Enlarged adenoids. MedlinePlus., Retrieved April 17, 2023, from
https://medlineplus.gov/ency/article/001649.htm