ضربان قلب شما در طول روز براساس سطح فعالیت و احساسات در نوسان است. استرس و ورزش میتواند ضربان قلب را افزایش دهد، درحالیکه ما با کاهش ضربان قلب در خواب مواجه هستیم. ضربان طبیعی قلب در خواب اغلب بین 40 تا 50 ضربه در دقیقه (bpm) است، اگرچه بین افراد متغیر است. ما درمورد آنچه که ضربان قلب نرمال در حالت خواب برای هر محدوده سنی در نظر گرفته میشود، صحبت میکنیم، همچنین علائمی را به اشتراک میگذاریم که باید مراقب آن باشیم که ممکن است نشاندهنده یک بیماری زمینهای باشد. ادامه این مقاله از سری مقالات وبلاگ رسکـر را از دست ندهید.
میانگین ضربان قلب
برای بیشتر بزرگسالان، ضربان طبیعی قلب در حالت استراحت بین 60 تا 100 ضربه در دقیقه در نظر گرفته میشود، اگرچه این محدوده میتواند متفاوت باشد و به عوامل متعددی بستگی دارد. مردان بالغ معمولاً ضربان قلب کمتری دارند.
ضربان قلب خارج از این محدوده ممکن است هنوز در شرایط خاص سالم در نظر گرفته شود. برای مثال، ورزشکاران و افراد دارای آمادگی جسمانی ممکن است ضربان قلبشان در حالت استراحت تا 30 ضربه در دقیقه کمتر باشد. پزشک میتواند به شما کمک کند تا ارزیابی کنید که آیا ضربان قلب در حالت استراحت برای شما سالم است یا خیر. ضربان قلب در حالت استراحت با افزایش سن کاهش مییابد. برای مثال، یک مطالعه نشان داد که حد بالای میانگین ضربان قلب در حالت استراحت برای بزرگسالان 18 تا 45 سال 110 ضربه در دقیقه، برای افراد بین 45 تا 60 سال 100 ضربه در دقیقه و برای افراد بالای 60 سال 95 ضربه در دقیقه است. میانگین ضربان قلب در حالت استراحت برای بزرگسالان سالم، همانطور که توسط همان مطالعه گزارش شده است در جدول زیر مشخص است:
ضربان قلب معمولی هنگام بیداری (bpm) |
سن |
68-96 |
18-20 |
65-95 |
21-30 |
63-94 |
31-40 |
61-90 |
41-50 |
60-87 |
51-60 |
60-86 |
61-70 |
63-85 |
71-80 |
ضربان قلب معمولی در طول ورزش
در طول ورزش، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) توصیه میکند برای تمرینهای با شدت متوسط، ضربان قلب هدف بین 64 تا 76 درصد حداکثر ضربان قلب و برای تمرینهای با شدت بالا 77 تا 93 درصد باشد. شما میتوانید حداکثر ضربان قلب خود را با کم کردن سن خود از 220 تخمین بزنید. برای مثال، حداکثر ضربان قلب برای یک جوان 20 ساله 200 ضربان در دقیقه تخمین زده میشود. این بدان معناست که فرد 20 ساله ممکن است بخواهد ضربان قلب خود را بین 128 تا 152 ضربان در دقیقه در طول یک تمرین با شدت متوسط یا بین 154 تا 186 ضربان در دقیقه برای یک تمرین با شدت بالا هدف قرار دهد. بااینحال، فاکتورهای دیگری وجود دارد که باید هنگام محاسبه ضربان قلب هدف در نظر بگیرید. برای تعیین خطرات احتمالی قبل از انجام ورزش شدید، مهم است که با یک متخصص پزشکی مشورت کنید.
در کمتر از 30 ثانیه سلامت خوابتو بسنج!
میانگین ضربان قلب در خواب چقدر است؟
سوالی که پیش میآید این است که تعداد ضربان قلب در خواب چقدر است؟ در طول خواب، طبیعی است که ضربان قلب یک فرد کمتر از محدوده ضربان قلب معمولی در حالت استراحت کند شود. یک ضربان قلب خواب متوسط برای بزرگسالان بین 40 تا 50 ضربه در دقیقه (bpm) در نظر گرفته میشود، اگرچه این میزان میتواند بسته به عوامل متعددی متفاوت باشد.
ضربان قلب معمولی برای کودکان
کودکان معمولاً ضربان قلب بالاتری نسبت به بزرگسالان دارند. با بزرگتر شدن کودک، ضربان قلب او بهتدریج کاهش مییابد. محدودههای خاص برای ضربان قلب ایدهآل در حالت استراحت در کودکان ممکن است متفاوت باشد.
تحقیقات نشان میدهد که مانند بزرگسالان، ضربان قلب کودکان معمولاً در هنگام خواب کمتر است. بهعنوانمثال، درحالیکه کودکان 6 تا 8 ساله ممکن است ضربان قلب در حالت استراحت 74 تا 111 ضربان در دقیقه در هنگام بیداری داشته باشند، ضربان قلب خواب آنها ممکن است بین 67 تا 89 ضربه در دقیقه باشد. کودکان دختر، کودکان کوچکتر و کودکان چاق معمولاً ضربان قلب سریعتری دارند.
ضربان قلب نرمال در خواب چگونه تغییر میکند؟
بهطورکلی ضربان قلب در هنگام خواب کندتر از زمانی است که فرد بیدار است. اما با چرخه خواب در مراحل مختلف خواب تغییر میکند. مراحل اول خواب شروع به کند شدن میکند. در طول خواب عمیق، به پایینترین حد خود میرسد. هنگام خواب با حرکات سریع چشم (REM) ممکن است تا ضربان قلب مشابه زمانی که بیدار هستید افزایش یابد. اکثر مردم در طول خواب بدون حرکت چشم سریع (NREM) ضربان قلب آرامتری را تجربه میکنند که به محافظت در برابر حوادث قلبی عروقی کمک میکند. در مقابل، خواب REM اغلب با دورههای فعالیت بالاتر مشخص میشود.
هرآنچه باید درمورد چرخه خواب بدانید در این مقاله نوشته شده است!
درحالیکه این امر طبیعی تلقی میشود، محققان بر این باورند که افزایش فعالیت در طول خواب REM میتواند توضیح دهد که چرا افراد آسیبپذیر معمولاً حملات قلبی و سایر رویدادها را در ساعات اولیه صبح تجربه میکنند که معمولاً بیشتر در خواب REM صرف میشود. مشکلات خواب میتواند تأثیرات منفی بر سلامت قلب و عروق شما داشته باشد، ضربان قلب شما را افزایش دهد و به افزایش فشار خون کمک کند. اختلالاتی مانند آپنه خواب، حرکات دورهای اندام یا اختلال شیفت کاری که با خواب تداخل میکنند، با احتمال بیشتری برای ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی مرتبط هستند.
چه چیزی میتواند بر ضربان طبیعی قلب در خواب تأثیر بگذارد؟
عوامل متعددی میتوانند بر ضربان قلب در هنگام خواب تأثیر بگذارند.
ضربان قلب بالا در خواب
بهاستثنای خواب REM، ضربان قلب شما معمولاً در طول خواب باید کمتر از زمانی باشد که بیدار هستید. ضربان قلب بالا با طولانیتر شدن زمان به خوابرفتن و تجربه کیفیت خواب پایینتر و همچنین افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی مرتبط است.
استرس و اضطراب
اضطراب منجر به افزایش ضربان قلب و افزایش فشار خون میشود. استرس و اضطراب طولانیمدت میتواند ضربان قلب را در طول خواب افزایش دهد. خواب ضعیف به نوبه خود میتواند بر ضربان قلب و فشار خون در طول روز تأثیر منفی بگذارد.
رفتارهای خواب
بهداشت نامناسب خواب نیز میتواند به افزایش ضربان قلب در خواب کمک کند. یک مطالعه نشان داد که تغییر زمان خواب فقط 30 دقیقه بعد میتواند ضربان قلب در حالت استراحت را در طول خواب افزایش دهد و اثرات آن تا روز بعد ادامه یابد. کابوسهای شبانه و بیدار شدن در نیمهشب نیز میتوانند ضربان قلب خواب شما را افزایش دهند.
بارداری
با پیشرفت بارداری، ضربان قلب ممکن است افزایش یابد، زیرا برای تأمین اکسیژن و مواد مغذی حیاتی به جنین درحالرشد سازگار میشود. ورزش منظم ممکن است به کاهش ضربان قلب در حالت استراحت و تقویت سلامت قلب در دوران بارداری کمک کند.
عوامل دیگر
بیمار بودن با تب میتواند ضربان قلب شما را افزایش دهد. برخی از داروها نیز ممکن است ضربان قلب را افزایش دهند. کافئین و ورزش نیز میتوانند باعث افزایش ضربان قلب شوند. افزایش ضربان قلب همیشه دلیلی برای اورژانس نیست. ضربان قلب میتواند به دلایل طبیعی، از استرس گرفته تا ورزش، به طور موقت افزایش یابد و بهخودیخود کند شود. بااینحال، اگر همچنان بالا بماند، با یک متخصص پزشکی تماس بگیرید. در برخی موارد، ضربان قلب بالا میتواند نشانه یک بیماری زمینهای باشد.
در کمتر از 30 ثانیه سلامت خوابتو بسنج!
ضربان قلب کم در خواب
ضربان قلب کمتر میتواند؛ مانند ورزشکاران نشاندهنده سلامت قلب باشد، اما همیشه اینطور نیست. برادیکاردی که بیشتر در افراد مسن دیده میشود، ضربان قلب در حالت استراحت را توصیف میکند که زیر 60 ضربه در دقیقه (bpm) است. تعدادی از شرایط سلامتی میتواند به کاهش ضربان قلب کمک کند، از جمله بیماری قلبی، تب روماتیسمی و آپنه خواب. برخی مواد و داروها نیز ممکن است باعث کاهش ضربان قلب شوند. بیماریهای زمینهای مانند بیاشتهایی، کمکاری تیروئید و آپنه خواب گاهی اوقات میتوانند به کاهش ضربان قلب کمک کنند.
چه زمانی ضربان قلب خطرناک میشود؟
ضربان قلب اگر مرتباً بالاتر یا پایینتر از حد طبیعی باشد میتواند خطرناک باشد، اما بستگی به شرایط دارد. بهعنوانمثال، ضربان قلب پایین و به طور مداوم میتواند در یک ورزشکار سالم تلقی شود، اما نشانهای از یک مشکل اساسی در یک فرد مسن یا فردی که سبک زندگی بیتحرک دارد، است. افزایش کوتاه ضربان قلب در هنگام استرس یا فعالیت بدنی طبیعی است، اما ضربان قلب در حالت خواب و استراحت که بهطور مداوم بالاتر از حد متوسط است میتواند نشاندهنده بیماری قلبی یا مشکل تیروئید باشد.
دانستن ضربان قلب معمولی میتواند به شما کمک کند زمانیکه از الگوی طبیعی خود خارج میشود آگاه شوید. علائمی مانند سرگیجه، سبکی سر، یا غش میتواند نشانههایی باشد که ضربان قلب خیلی بالا یا خیلی پایین است. ضربان قلب بالا همچنین ممکن است علائمی مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس یا تپش قلب ایجاد کند. ضربان قلب پایین ممکن است باعث خستگی، مشکل در ورزش یا مشکلات مغزی شود.
چگونه میتوانید ضربان طبیعی قلب در خواب را اندازهگیری کنید؟
برای اندازهگیری ضربان قلب خواب خود در خانه میتوانید از ساعت هوشمند استفاده کنید. برخی از شرکتها نیز شروع به ارائه حسگرهای هوشمندی کردهاند که در تختخواب کاربرد دارند. برای محاسبه ضربان قلب در حالت استراحت در طول روز، نوک انگشت اشاره و انگشت میانی خود را بهآرامی روی شریان گردن، قفسه سینه یا داخل مچ فشار دهید. ضربان قلب خود را برای 30 ثانیه بعدی بشمارید و در دو ضرب کنید.
همچنین برای اندازهگیری ضربان قلب خود میتوانید از تجهیزات پزشکی مختلفی استفاده کنید. این تجهیزات شامل موارد زیر هستند:
- دستگاه فشارسنج دیجیتال: که علاوه بر اندازهگیری فشار خون، قادر به اندازهگیری ضربان قلب نیز هست.
- پالس اکسیمتر: با قرار دادن دستگاه کوچک روی انگشت، هم ضربان قلب و هم میزان اکسیژن خون را اندازهگیری میکند.
- ساعتهای هوشمند و بندهای ورزشی: به دلیل داشتن حسگرهای نوری، قابلیت اندازهگیری ضربان قلب را دارند.
- الکتروکاردیوگرام (ECG): برای ثبت فعالیت الکتریکی قلب و اندازهگیری دقیق ضربان قلب در مراکز درمانی استفاده میشود.
نکاتی برای مدیریت ضربان قلب
برای تغییر ضربان قلب خواب و بهبود سلامت کلی قلب، این نکات را امتحان کنید:
بهتر بخوابید: از یک برنامه خواب منظم پیروی کنید و حداقل هفت ساعت در روز بخوابید.
کاهش استرس و اضطراب: یوگا، مدیتیشن، تمرینات تنفس عمیق یا آرامسازی پیشرونده عضلانی ممکن است به ایجاد حالت آرامش همراه با تنفس آهسته و ضربان قلب کمتر کمک کند.
بهطور منظم ورزش کنید: آمادگی جسمانی با کاهش ضربان قلب در حالت استراحت مرتبط است.
اجتناب از نیکوتین و کافئین: نیکوتین و کافئین میتوانند باعث تپش قلب شوند.
یک رژیم غذایی سالم داشته باشید: برای کمک به کنترل ضربان قلب و سلامت کلی قلب، ممکن است بخواهید از آجیل، دانهها و ماهی بیشتر در رژیم غذایی خود استفاده کنید و کلسترول و چربیهای اشباع شده را کاهش دهید.
در کمتر از 30 ثانیه سلامت خوابتو بسنج!
چه زمانی باید با پزشک صحبت کنید؟
اگر در مورد ضربان قلب خود نگرانی دارید، یا به نظر میرسد بالاتر یا پایینتر از حد طبیعی است، با پزشک خود صحبت کنید. آنها میتوانند تشخیص دهند که آیا یک بیماری زمینهای در ضربان قلب شما تاثیر میگذارد یا خیر، و گزینههای درمانی، تغییر شیوه زندگی و تغییر در داروها را برای نزدیکتر کردن آن به سطوح طبیعی پیشنهاد کنند. همچنین به پزشک خود اطلاع دهید که آیا مرتباً ضربان قلب نامنظم را تجربه میکنید یا اگر ضربان قلب شما پس از استراحت یا تنفس عمیق به حالت عادی بازنمیگردد. اگر علائم دیگری مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس، تپش قلب یا احساس ضعف را تجربه کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. کسانی که دیابت، فشار خون یا کلسترول بالا دارند باید ضربان قلب خود را بهدقت کنترل کنند.
منابع
Avram, R., Tison, G. H., Aschbacher, K., Kuhar, P., Vittinghoff, E., Butzner, M., Runge, R., Wu, N., Pletcher, M. J., Marcus, G. M., & Olgin, J. (2019). Real-world heart rate norms in the Health eHeart study. NPJ Digital Medicine, 2, 58
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31304404/
Fleming, S., Thompson, M., Stevens, R., Heneghan, C., Plüddemann, A., Maconochie, I., Tarassenko, L., & Mant, D. (2011). Normal ranges of heart rate and respiratory rate in children from birth to 18 years of age: A systematic review of observational studies. Lancet (London, England), 377(9770), 1011–1018
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21411136/
Archbold, K. H., Johnson, N. L., Goodwin, J. L., Rosen, C. L., & Quan, S. F. (2010). Normative heart rate parameters during sleep for children aged 6 to 11 years. Journal of Clinical Sleep Medicine, 6(1), 47–50
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20191937/
سوالات متداول
1. ضربان طبیعی قلب در خواب چقدر است؟
- در حالت خواب، ضربان طبیعی قلب معمولاً بین 40 تا 60 ضربه در دقیقه است، اما ممکن است بسته به فرد و سطح فعالیت بدنی متفاوت باشد.
2. آیا ضربان قلب در خواب باید کاهش یابد؟
- بله، ضربان قلب در خواب به طور طبیعی کاهش مییابد زیرا بدن در حالت استراحت است و نیاز به انرژی و اکسیژن کمتر است.
3. چرا ضربان قلب در خواب کاهش مییابد؟
- کاهش ضربان قلب در خواب به دلیل فعال شدن سیستم عصبی پاراسمپاتیک است که بدن را به حالت آرامش میبرد و ضربان قلب را کاهش میدهد.
4. آیا ضربان قلب در مراحل مختلف خواب تغییر میکند؟
- بله، در مراحل مختلف خواب (مانند خواب عمیق و خواب REM)، ضربان قلب تغییر میکند. در خواب عمیق ضربان کمتر است و در خواب REM ممکن است کمی افزایش یابد.