نیکوتین یک ماده شیمیایی اعتیادآور است که در ویپ‌ها، سیگارها و دیگر محصولات تنباکو یافت می‌شود. پس از مصرف، نیکوتین می‌تواند در عرض چند ثانیه به مغز برسد و زنجیره‌ای از تغییرات در بدن ایجاد کند که ضربان قلب، خلق‌وخو و گوارش را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نیکوتین همچنین می‌تواند کیفیت خواب مورد نیاز شما را کاهش دهد. ادامه این مقاله را از دست ندهید و با ارتباط بین نیکوتین و خواب آشنا شوید.
ارتباط بین نیکوتین و خواب چگونه است؟
مصرف نیکوتین، چه از طریق محصولات تنباکویی و چه ویپ‌ها، حتی به‌صورت گاه‌به‌گاه نیز می‌تواند خواب را تحت تأثیر منفی قرار دهد.
در واقع، مطالعات نشان داده‌اند که افراد سیگاری تقریباً 50% بیشتر از افراد غیرسیگاری با مشکلات خواب مواجه می‌شوند.
کسانی که سیگار می‌کشند، ویپ استفاده می‌کنند یا محصولات تنباکویی دیگر مصرف می‌کنند، معمولاً زمان بیشتری طول می‌کشد تا به خواب بروند، در طول شب بیشتر بیدار می‌شوند و ساعات کمتری می‌خوابند.
استفاده از نیکوتین همچنین می‌تواند نحوه عبور بدن از مراحل مختلف خواب را تغییر دهد. مصرف‌کنندگان تنباکو تمایل دارند زمان بیشتری را در مراحل سبک‌تر خواب بگذرانند، که این امر منجر به بیداری‌های بیشتر در طول شب و کاهش زمان سپری‌شده در مراحل عمیق و ترمیمی خواب می‌شود.
محصولات تنباکویی و دیگر مواد حاوی نیکوتین همچنین خطر ابتلا به چندین مشکل خواب از جمله خروپف و اختلالات خواب مانند آپنه انسدادی خواب و برخی پاراسومنیاها را افزایش می‌دهند.
در کمتر از 30 ثانیه سلامت خوابتو بسنج!
آیا نیکوتین شما را بیدار نگه می‌دارد؟
نیکوتین یک ماده محرک است و به سرعت در بدن عمل می‌کند و باعث ترشح سریع هورمون‌هایی می‌شود که سرعت تنفس، فشار خون و ضربان قلب را افزایش می‌دهند.
افرادی که سیگار می‌کشند یا از محصولات نیکوتین استفاده می‌کنند اغلب گزارش می‌دهند که برای به خواب رفتن با مشکل مواجه‌اند، در طول شب مکرراً بیدار می‌شوند و کیفیت کلی خوابشان در مقایسه با افراد غیرسیگاری پایین‌تر است.
برای بهبود کیفیت و کمیت خواب، مهم است که حداقل چهار ساعت قبل از خواب از مصرف هرگونه محصول حاوی نیکوتین خودداری کنید.
«نیکوتین و خواب هیچ‌گاه با یکدیگر سازگار نیستند. مطالعات نشان می‌دهند که نیکوتین به روش‌های مختلفی خواب شما را بدتر می‌کند. ترک کردن دشوار است، اما راهکارهایی برای کمک به شما وجود دارد و در مدت زمان کوتاهی، علاوه بر بسیاری از فواید سلامتی دیگر، خواب شما نیز بهبود قابل توجهی خواهد یافت.»
دکتر پرنشو آداوادکار، متخصص خواب
آیا نیکوتین باعث خستگی می‌شود؟
خستگی یکی از علائم شایع ترک نیکوتین است.
ترک زمانی اتفاق می‌افتد که سطح نیکوتین در خون کاهش پیدا کند و بدن شروع به نشان دادن علائم ناخوشایندی کند که نشان‌دهنده نیاز به این ماده است. از جمله دیگر علائم ترک نیکوتین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- هوس مصرف
- اضطراب
- افسردگی
- کابوس
- سردرد
- تحریک‌پذیری
- دشواری در تمرکز
- افزایش اشتها
خوشبختانه علائم ترک نیکوتین موقتی هستند. بدترین علائم معمولاً حدود دو تا سه روز پس از ترک ظاهر می‌شوند. خستگی در طول روز نیز به‌تدریج در طی 20 روز اول پس از ترک بهبود می‌یابد.
آیا درمان جایگزین نیکوتین می‌تواند بر خواب تأثیر بگذارد؟
درمان جایگزین نیکوتین روشی برای کمک به ترک سیگار و ویپ است. این روش با تأمین مقدار کمی نیکوتین برای بدن، می‌تواند علائم ترک نیکوتین را کاهش دهد. محصولاتی مانند آدامس نیکوتین، چسب‌های پوستی (پچ) و قرص‌های مکیدنی از جمله گزینه‌های رایج در این روش هستند.
برخی افراد در روزهای اولیه شروع درمان جایگزین نیکوتین، به‌ویژه هنگام استفاده از چسب نیکوتین، دچار مشکلاتی در خواب می‌شوند.
هرچند ممکن است این روش به‌طور موقت خواب را دشوار کند، اما متخصصان تأکید می‌کنند که مزایای استفاده از درمان جایگزین نیکوتین بسیار بیشتر از خطرات ادامه مصرف سیگار یا ویپ است. علاوه بر این، مشکلات خواب مرتبط با این درمان معمولاً با گذشت زمان برطرف می‌شوند.
در کمتر از 30 ثانیه سلامت خوابتو بسنج!
چگونه در هنگام ترک سیگار خواب بهتری داشته باشیم؟
با اینکه کنار آمدن با علائم ترک نیکوتین چالش‌برانگیز است، اما چندین توصیه مبتنی بر شواهد می‌توانند به بهبود خواب در این دوره کمک کنند:
1. ورزش
فعالیت بدنی کافی در طول روز می‌تواند به کاهش هوس نیکوتین کمک کرده و به شما در راحت‌تر به خواب رفتن در شب کمک کند.
2. کاهش مصرف کافئین
ترک سیگار می‌تواند بر متابولیسم بدن نسبت به کافئین تأثیر بگذارد و مدت زمان باقی‌ماندن کافئین در بدن را افزایش دهد. برای کاهش تأثیر کافئین بر خواب، حداقل 8 ساعت قبل از خواب از مصرف قهوه و سایر نوشیدنی‌های کافئین‌دار خودداری کنید.
3. توقف درمان جایگزین نیکوتین قبل از خواب
استفاده از درمان جایگزین نیکوتین شانس ترک را افزایش می‌دهد. اگر این روش باعث مشکلات خواب شد، متخصصان توصیه می‌کنند که حدود یک ساعت قبل از خواب، چسب نیکوتین را برداشته و مصرف سایر محصولات نیکوتین را متوقف کنید. همچنین می‌توانید با پزشک درباره تغییر دوز درمان جایگزین نیکوتین مشورت کنید.
جمع‌بندی
| موضوع | توضیحات | راهکارها |
|---|---|---|
| تأثیر نیکوتین بر خواب | نیکوتین یک ماده محرک است که باعث افزایش ضربان قلب و تحریک سیستم عصبی شده و خواب را دشوار می‌کند. | اجتناب از مصرف نیکوتین حداقل ۴ ساعت قبل از خواب. |
| مشکلات خواب ناشی از نیکوتین | دشواری در به خواب رفتن، بیداری‌های مکرر شبانه و کاهش کیفیت کلی خواب. | استفاده از تکنیک‌های آرام‌سازی مانند مدیتیشن یا تنفس عمیق قبل از خواب. |
| تأثیر ترک نیکوتین بر خواب | ممکن است خستگی، کابوس و بی‌خوابی موقت ایجاد شود، اما علائم ترک موقتی هستند. | فعالیت بدنی روزانه و داشتن یک برنامه منظم خواب برای بهبود کیفیت خواب در این دوره. |
| نقش درمان جایگزین نیکوتین | محصولات جایگزین مانند چسب نیکوتین ممکن است به طور موقت مشکلات خواب ایجاد کنند. | برداشتن چسب یا توقف مصرف محصولات نیکوتین حداقل یک ساعت قبل از خواب. |
| اختلالات مرتبط با نیکوتین | افزایش خطر خروپف، آپنه خواب و پاراسومنیاها در مصرف‌کنندگان نیکوتین. | ترک نیکوتین و مشورت با پزشک در صورت وجود مشکلات تنفسی یا اختلالات خواب. |
| بهبود خواب پس از ترک نیکوتین | کیفیت و کمیت خواب پس از ترک به مرور زمان بهبود می‌یابد. | صبر، رعایت نکات بهداشت خواب و استفاده از حمایت‌های مشاوره‌ای برای مدیریت علائم ترک. |
منابع
Jaehne, A., Loessl, B., Bárkai, Z., Riemann, D., & Hornyak, M. (2009). Effects of nicotine on sleep during consumption, withdrawal and replacement therapy. Sleep Medicine Reviews, 13(5), 363–377.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19345124/
Spadola, C. E., Guo, N., Johnson, D. A., Sofer, T., Bertisch, S. M., Jackson, C. L., Rueschman, M., Mittleman, M. A., Wilson, J. G., & Redline, S. (2019). Evening intake of alcohol, caffeine, and nicotine: night-to-night associations with sleep duration and continuity among African Americans in the Jackson Heart Sleep Study. Sleep, 42(11), zsz136.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31386152/
U.S. Department of Veterans Affairs. Sleep & Tobacco Use. Mental health., Retrieved September 30, 2023, from
https://www.mentalhealth.va.gov/quit-tobacco/docs/VAM_TH-094_Sleep_and_Tobacco_Use_One_Pager_508.pdf
سوالات متداول
1. چگونه نیکوتین خواب را تحت تأثیر قرار می‌دهد؟
- نیکوتین یک ماده محرک است که می‌تواند باعث افزایش ضربان قلب، فشار خون و تحریک سیستم عصبی شود. این عوامل ممکن است فرآیند به خواب رفتن را دشوار کرده و کیفیت کلی خواب را کاهش دهند.
2.آیا ترک نیکوتین باعث خستگی می‌شود؟
- بله، خستگی یکی از علائم شایع ترک نیکوتین است. این حالت معمولاً به دلیل کاهش سطح نیکوتین در بدن و تغییرات ناشی از آن در سیستم عصبی ایجاد می‌شود. با این حال، این علائم موقتی هستند و معمولاً پس از چند هفته بهبود می‌یابند.
3.آیا درمان جایگزین نیکوتین (NRT) می‌تواند بر خواب تأثیر بگذارد؟
- بله، برخی افراد در روزهای اولیه استفاده از چسب نیکوتین یا سایر محصولات جایگزین ممکن است مشکلاتی در خواب تجربه کنند. با این حال، این مشکلات معمولاً موقتی هستند و مزایای ترک سیگار به مراتب بیشتر از این عوارض است.