بررسی علائم آپنه خواب در زنان طبق جدیدترین مقالات

بین 10 تا 15 درصد از زنان آمریکایی به آپنه انسدادی خواب (OSA) مبتلا هستند، اختلالی که با کاهش یا توقف مکرر تنفس در خواب مشخص می‌شود. در حالی که خرخر کردن و خواب‌آلودگی در طول روز از علائم شایع آپنه خواب هستند، زنان مبتلا به OSA ممکن است با سردردهای صبحگاهی، تغییرات خلق و خو یا بی‌خوابی مواجه شوند. شناختن نحوه بروز علائم آپنه خواب در زنان برای دریافت تشخیص و درمان مناسب مهم است. ما به بررسی عوامل خطر، علائم رایج آپنهخواب در زنان و تأثیرات آن بر سلامت درازمدت می‌پردازیم. انتهای این مقاله را از دست ندهید.

علائم آپنه خواب در زنان شامل موارد زیر است:

• بی‌خوابی: دشواری در خوابیدن یا خواب ماندن.
• سردردهای صبحگاهی: سردردهایی که به طور مکرر در صبح احساس می‌شود.
• تغییرات خلق و خو: احساس افسردگی، اضطراب یا تغییرات در وضعیت روحی.
• خرخر کردن: صداهایی که در هنگام خواب ایجاد می‌شود و نشان‌دهنده مشکلات تنفسی است.
• پای بی‌قرار: احساس نیاز به حرکت پاها در حین خواب.
• افزایش نیاز به ادرار کردن در شب: بیدار شدن از خواب برای ادرار کردن به دفعات زیاد.

از آنجا که بخش زیادی از تحقیقات مربوط به آپنه انسدادی خواب (OSA) بر روی مردان انجام شده است، پژوهشگران هنوز در حال بررسی چگونگی بروز این اختلال در زنان هستند. به همین دلیل، مهم است که در مورد هرگونه علائمی که ممکن است به خواب مربوط باشد، با پزشک مشورت شود.

در کمتر از 30 ثانیه سلامت خوابتو بسنج!

بیداری‌های شبانه و بی‌خوابی

مشکلات تنفسی ناشی از آپنه انسدادی خواب (OSA) می‌تواند فرد را در طول شب بارها بیدار کند و باعث بروز علائم بی‌خوابی یا دشواری در خواب رفتن مجدد شود. کارشناسان بر این باورند که این بی‌خوابی به یک پاسخ استرس فیزیکی مربوط می‌شود که ناشی از اختلالات تنفسی است.

وجود بی‌خوابی در کنار آپنه انسدادی  خواب با کیفیت زندگی پایین‌تر، علائم افسردگی و خطر بالاتر بیماری‌های قلبی ارتباط دارد.

سردردهای صبحگاهی

آپنه خواب می‌تواند باعث سردردهای صبحگاهی شود که نتیجه کاهش سطح اکسیژن در طول خواب است. این سردردها معمولاً از نوع تنشی هستند و درد مداومی در صورت، سر یا گردن احساس می‌شود.

علائم خلقی

آپنه انسدادی  خواب و اختلال آن در خواب می‌تواند احساسات اضطراب و افسردگی را بدتر کند. افرادی که به OSA مبتلا هستند ممکن است در یادآوری مسائل مشکل داشته باشند و در طول روز احساس تحریک‌پذیری بیشتری کنند و نتوانند تمرکز و توجه کافی داشته باشند.

“زنان مبتلا به آپنه خواب ممکن است در زمان مراجعه، علائم بیشتری از بی‌خوابی و افسردگی داشته باشند که این موضوع معمولاً تشخیص و درمان را به تأخیر می‌اندازد.”
دکتر آبیناو سینگ، پزشک خواب

 

خرخر کردن

خرخر کردن به عنوان یکی از علائم بارز آپنه خواب شناخته می‌شود، زیرا معمولاً نشان‌دهنده وجود یک مسیر هوایی به‌طور جزئی مسدود شده است. در حالی که آپنه انسدادی خواب (OSA) با خرخر بیشتر در مردان گزارش می‌شود، اما زنانی که خرخر می‌کنند، به‌ویژه در دوران‌هایی مانند بارداری یا یائسگی، بیشتر در معرض خطر ابتلا به OSA قرار دارند. سایر علائم شنیدنی آپنه خواب شامل نفس‌نفس زدن و خفگی در حین خواب است.

خستگی روزانه

افراد مبتلا به OSA در طول شب چندین بیداری کوچک دارند که می‌تواند منجر به خواب با کیفیت پایین و خستگی در طول روز شود. آپنه خواب همچنین ممکن است باعث خواب‌آلودگی مفرط در طول روز، به‌ویژه در فعالیت‌های یکنواختی مانند نشستن در یک جلسه شود.

نیاز مکرر به ادرار کردن در شب

زمانی که OSA فردی را در شب بیدار می‌کند، ممکن است او نیاز به ادرار کردن داشته باشد. اگر آن‌ها از ابتلا به OSA آگاه نباشند، بیدار شدن برای ادرار کردن ممکن است به‌نظر مشکل اصلی بیاید.

پاهای بی‌قرار

اگرچه سندرم پاهای بی‌قرار یک اختلال متمایز است، اما در زنان مبتلا به OSA مشاهده شده که علائم پاهای بی‌قرار را گزارش می‌کنند. علائم پاهای بی‌قرار شامل یک احساس ناخوشایند همراه با تمایل شدید به حرکت دادن پاها است. این علائم ممکن است در زمان‌های تغییرات هورمونی، مانند بلوغ، بارداری و یائسگی، بیشتر شایع باشند.

عوامل خطر آپنه خواب انسدادی در زنان

به دلیل اینکه هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژسترون به نظر می‌رسد که از ابتلا به آپنه خواب جلوگیری می‌کنند، افراد ممکن است در دوران بارداری، یائسگی یا برخی زمان‌ها در چرخه قاعدگی، بیشتر به علائم آن دچار شوند. افرادی که دارای سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) هستند نیز ممکن است در معرض خطر بالاتری برای آپنه خواب قرار داشته باشند.

یائسگی

در یائسگی، سطح استروژن کاهش می‌یابد و این می‌تواند بیش از دو برابر خطر ابتلا به آپنه خواب را افزایش دهد. درمان با هورمون‌های جایگزین ممکن است علائم OSA را کاهش دهد، اما مطالعات در مورد این درمان نتایج متناقضی را نشان داده‌اند.

سندرم تخمدان پلی‌کیستیک

سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) با سطوح بالای هورمون‌هایی مانند تستوسترون در زنان مشخص می‌شود. آپنه خواب معمولاً با PCOS همزمان است، که ممکن است به دلیل سطوح پایین‌تر هورمون‌هایی مانند استروژن باشد که ممکن است از OSA جلوگیری کنند.

بارداری

خطر ابتلا به OSA به نظر می‌رسد در دوران بارداری افزایش یابد. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که تا ۲۷% از افراد باردار دچار OSA می‌شوند، اگرچه نتایج به‌طور گسترده‌ای متفاوت است. برخی مطالعات نشان می‌دهند که خطر OSA در طول بارداری افزایش می‌یابد، احتمالاً به دلیل تغییرات هورمونی یا فیزیکی. این مشکل ممکن است پس از زایمان بهبود یابد.

چرخه قاعدگی

با توجه به نوسانات هورمونی در طول چرخه قاعدگی، علائم OSA ممکن است در برخی مراحل شدیدتر شود. به عنوان مثال، علائم OSA ممکن است در دوران قاعدگی و چند روز پس از آن تا زمان تخمک‌گذاری افزایش یابد و سپس بعد از تخمک‌گذاری کاهش یابد تا دوره قاعدگی بعدی آغاز شود.

سایر عوامل خطر

برخی از عوامل خطر برای OSA مستقل از جنسیت یا جنس هستند. اضافه وزن و چاقی به‌عنوان قوی‌ترین عوامل خطر برای OSA در نظر گرفته می‌شوند، به‌ویژه زمانی که با قطر گردن بزرگ همراه باشد. محققان معتقدند که برای زنان، قطر گردن 40 سانتی‌متر یا بیشتر خطر آپنه خواب را افزایش می‌دهد. چاقی ممکن است بعد از یائسگی عامل خطر مهم‌تری برای OSA باشد.

برای همه افراد، مصرف الکل و آرام‌بخش‌ها قبل از خواب می‌تواند علائم آپنه خواب را تشدید کند. همچنین بینی مسدود یا پر از مخاط ناشی از آلرژی‌ها یا عفونت‌های ویروسی می‌تواند علائم OSA را افزایش دهد. به نظر می‌رسد OSA در خانواده‌ها وجود داشته باشد که احتمالاً ناشی از هردو عامل ژنتیکی و عوامل سبک زندگی مشترک است. سایر عوامل خطر OSA شامل تفاوت‌های فیزیکی در فک یا مجرای فوقانی است، مانند لوزه‌های بزرگ.

تأثیر آپنه خواب درمان‌نشده بر سلامت زنان

آپنه خواب درمان‌نشده می‌تواند به فشار خون بالا، دیابت نوع ۲ و بیماری‌های قلبی کمک کند. علاوه‌بر این، آپنه خواب ممکن است به‌طور مستقیم به تغییرات فیزیکی در قلب منجر شود.

در دوران بارداری

OSA با فشار خون بالا و دیابت مرتبط با بارداری در ارتباط است. افرادی که دچار آپنه خواب هستند، ممکن است بیشتر در معرض زایمان زودرس، نیاز به سزارین یا زایمان نوزادی با وزن کم باشند.

عوارض طولانی‌مدت

خواب ناکافی ناشی از OSA می‌تواند باعث خستگی در طول روز شود که خطر تصادفات رانندگی را افزایش می‌دهد. در طولانی‌مدت، آپنه خواب درمان‌نشده ممکن است به کاهش عملکرد شناختی و زوال عقل در زنان منجر شود.

“آپنه خواب می‌تواند عواقب جدی برای سلامت زنان داشته باشد. غربالگری منظم برای آپنه خواب باید بخشی از معاینات سالانه سلامت زنان باشد.”

دکتر آبیناو سینگ، پزشک خواب

آپنه خواب در زنان در مقابل مردان

براساس مطالعات مقایسه‌ای بین زنان و مردان، آپنه انسدادی خواب (OSA) معمولاً در مردان حدود دو برابر بیشتر شایع است، هرچند که این تفاوت جنسیتی پس از یائسگی زنان کاهش می‌یابد.

برخی محققان معتقدند که آپنه خواب در زنان به شدت نادیده گرفته یا به اشتباه تشخیص داده می‌شود. این مشکلات در تشخیص دقیق می‌تواند ناشی از استفاده از ابزارهایی باشد که آزمایش با آن‌ها صورت می‌گیرد و یا زنان به‌درستی گزارش ندهند.

تفاوت‌های بالینی

1. علائم گزارش شده:

در حالی که خرخر شایع‌ترین علامت آپنه خواب است، درصد زیادی از زنان ممکن است این علامت را گزارش نکنند. این ممکن است به این دلیل باشد که آن‌ها خرخر نمی‌کنند، احساس ناراحتی می‌کنند که این موضوع را اعتراف کنند یا اینکه شریک خوابشان اشاره‌ای به شنیدن خرخر آن‌ها نداشته باشد. زنان بیشتر احتمال دارد احساس افسردگی کنند یا با خواب مشکل داشته باشند، که می‌تواند دلیل این باشد که گاهی اوقات نادیده گرفته می‌شوند یا به اشتباه با افسردگی یا بی‌خوابی تشخیص داده می‌شوند.

2. مشکلات تنفسی:
زنان مبتلا به آپنه انسدادی کمتر احتمال دارد که مشکلات تنفسی ناشی از انسداد کامل راه هوایی داشته باشند. به جای آن، آن‌ها ممکن است دچار انسدادهای جزئی یا دوره‌های تنفس دشوار شوند که خواب را مختل کرده و علائم روزانه را ایجاد می‌کند. تحقیقات همچنین نشان می‌دهد که توقف‌های تنفسی که بیش از 30 ثانیه طول می‌کشد، در زنان تأثیر شدیدتری دارند.

3. علائم در مراحل خواب:
زنان بیشتر احتمال دارد که علائم آپنه خواب را در خواب REM تجربه کنند، مرحله‌ای از خواب که معمولاً با رویا دیدن مشخص می‌شود. توقف‌های تنفسی که در خواب REM اتفاق می‌افتد، تأثیر شدیدتری بر سلامت قلب و احتمالاً اثر بر سطح قند خون دارند.

4. علائم براساس موقعیت خواب:
در مردان، آپنه خواب معمولاً باعث علائم شدیدتری در حالت خواب به پشت می‌شود. در مقابل، موقعیت خواب به نظر نمی‌رسد که تأثیر قابل توجهی بر علائم آپنه خواب در زنان داشته باشد. کارشناسان معتقدند که بدن زنانه توانایی بیشتری برای تنظیم و باز نگه‌داشتن راه هوایی در موقعیت‌های مختلف دارد.

5. تأثیرات افزایش وزن:
چاقی خطر آپنه خواب را در مردان 50 درصد افزایش می‌دهد، در حالی که این میزان برای زنان فقط 20 تا 30 درصد است. در مردان احتمال اینکه چربی در ناحیه گردن و بالای بدن جمع‌آوری شود بیشتر است، در حالی که در زنان معمولاً چربی در نواحی پایین‌تر بدن جمع می‌شود که تأثیری بر راه هوایی ندارد.

6. تفاوت‌های فیزیکی:
تفاوت‌های آناتومیکی بین جنسیت‌ها ممکن است بر علائم آپنه خواب تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، تحقیقات نشان می‌دهد که داشتن فک بلندتر ممکن است از آپنه خواب در مردان محافظت کند. به همین ترتیب، برخی از ساختارهای صورت که در زنان رایج است، ممکن است به انسدادهای جزئی، به جای انسدادهای کامل راه هوایی منجر شود.

“آپنه خواب شایع است و در زنان معمولاً به‌طور نادرست تشخیص داده می‌شود. تشخیص آن می‌تواند برای هر فرد و پزشکان او چالش‌برانگیز باشد، زیرا تفاوت‌هایی در نحوه بروز علائم نسبت به مردان وجود دارد.”

دکتر آبیناو سینگ، پزشک خواب

 

در کمتر از 30 ثانیه سلامت خوابتو بسنج!

چه زمانی باید با پزشک درباره آپنه خواب صحبت کنید؟

خرخر و خواب‌آلودگی در طول روز به‌عنوان علائم اصلی آپنه انسدادی خواب (OSA) شناخته می‌شوند. بااین‌حال، زنان ممکن است بیشتر با مشکلات خواب، سردردهای صبحگاهی و احساس افسردگی مواجه شوند.

اگر شما علائم آپنه انسدادی خواب دارید یا فکر می‌کنید در معرض خطر ابتلا به OSA هستید، با پزشک صحبت کنید. پزشک می‌تواند تاریخچه پزشکی و خواب شما را بررسی کند و در مورد برنامه‌ای برای تشخیص و درمان علائم شما با شما صحبت کند.

به‌عنوان جمع‌بندی جدول زیر راهنمای خوبی در خصوص موضوع آپنه خواب در زنان است:

منابع

Martin, J. L., Carlson, G., Kelly, M., Fung, C. H., Song, Y., Mitchell, M. N., Zeidler, M. R., Josephson, K. R., Badr, M. S., Zhu, R., Alessi, C. A., Washington, D. L., & Yano, E. M. (2021). Sleep apnea in women veterans: Results of a national survey of VA health care users. Journal of Clinical Sleep Medicine, 17(3), 555–565

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33124975/

Subramanian, S., Guntupalli, B., Murugan, T., Bopparaju, S., Chanamolu, S., Casturi, L., & Surani, S. (2011). Gender and ethnic differences in prevalence of self-reported insomnia among patients with obstructive sleep apnea. Sleep & Breathing, 15(4), 711–715

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20953842/

Mallampalli, M. P., & Carter, C. L. (2014). Exploring sex and gender differences in sleep health: a Society for Women’s Health Research Report. Journal of women’s health (2002), 23(7), 553–562

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24956068/

سوالات متداول

۱. آپنه خواب چیست؟

• آپنه خواب یک اختلال خواب است که با وقفه‌های مکرر در تنفس در طول خواب مشخص می‌شود. این وقفه‌ها می‌توانند به‌صورت کامل یا جزئی باشند و معمولاً با خرخر همراه هستند.

۲. علائم آپنه خواب در زنان چیست؟

• علائم شایع شامل خرخر، سردردهای صبحگاهی، خواب‌آلودگی در طول روز، بی‌خوابی، تغییرات خلقی و افزایش نیاز به ادرار در شب می‌باشد.

۳. چه عواملی خطر ابتلا به آپنه خواب را در زنان افزایش می‌دهد؟

• عواملی مانند چاقی، تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی، بارداری و یائسگی می‌توانند خطر ابتلا به آپنه خواب را در زنان افزایش دهند. همچنین، داشتن سابقه خانوادگی نیز می‌تواند موثر باشد.

۴. آیا آپنه خواب فقط مختص مردان است؟

• خیر، در حالی که آپنه خواب در مردان شایع‌تر است، زنان نیز می‌توانند به این اختلال مبتلا شوند. علائم ممکن است در زنان متفاوت باشد و اغلب نادیده گرفته می‌شود.