آپنه انسدادی خواب (OSA) یک اختلال خواب است که در آن راه هوایی بهطور جزئی یا کامل چندین بار در طول شب مسدود میشود و در تنفس اختلال ایجاد میکند. تعداد افراد مبتلا به OSA در حال افزایش است، اما بسیاری از مردم متوجه نمیشوند که به این اختلال مبتلا هستند. برخی از محققان تخمین میزنند که OSA متوسط تا شدید ممکن است در 80 درصد افراد مبتلا به این عارضه تشخیص داده نشود و درمان نشود. برای شناسایی افرادی که ممکن است از آزمایش آپنه انسدادی خواب سود ببرند، محققان تست سلامت خواب به نام پرسشنامه STOP-Bang را ایجاد کردهاند. ما در این مقاله از سری مقالات وبلاگ رسکـر به بررسی این تست 8 سواله میپردازیم. پس ادامه این مقاله علمی را از دست ندهید.
پرسشنامه STOP-Bang چیست؟
تست سلامت خواب یا پرسشنامه STOP-Bang یک ابزار آسان است که به پزشکان برای شناسایی افرادی که ممکن است آپنه انسدادی خواب داشته باشند کمک میکند. این پرسشنامه شامل هشت سوال بله یا خیر بر اساس عوامل خطر اصلی برای OSA است. نام STOP-Bang مخفف اولین حرف هر علامت یا ویژگی فیزیکی است که اغلب با OSA مرتبط است:
بخش STOP:
- خروپف (Snoring): این سؤال ارزیابی میکند که آیا شما آنقدر بلند خروپف میکنید که باعث آزار همسرتان شود یا خیر.
- خستگی (Tiredness): این علامت شامل احساس خستگی در طول روز است که ممکن است شامل به خواب رفتن در طول کارهای روزانه باشد.
- آپنه مشاهده شده (Observed Apnea): اگر شریک خواب متوجه شده باشد که هنگام خواب تنفس متوقف میشود، این می تواند نشانه OSA باشد.
فشار (Pressure): فشار خون بالا نیز یک علامت است.
بخش Bang:
- BMI: پزشکان به دنبال شاخص توده بدنی بالاتر از 35 هستند.
- سن (Age): افراد بالای 50 سال در معرض خطر بیشتری برای OSA هستند.
- دور گردن (Neck Circumference): پزشکان دور گردن شما را اندازه میگیرند. اندازهگیری بیشتر از 16 اینچ (40 سانتیمتر) یک عامل خطر محسوب میشود.
- جنسیت (Gender): احتمال ابتلای مردان به OSA بیشتر است.
اگر شما هم تا به الان تست سلامت خواب را انجام ندادهاید روی لینک زیر کلیک کنید و در کمتر از 30 ثانیه سلامت خواب خود را بسنجید. همکاران ما در اسرع وقت با شما جهت مشاوره رایگان تماس میگیرند.
در کمتر از 30 ثانیه سلامت خوابتو بسنج!
تاریخچه پرسشنامه STOP-Bang
نمرات STOP-Bang به چه معناست؟
هنگام پر کردن پرسشنامه STOP-Bang، یک فرد برای هر پاسخ مثبت یک امتیاز دریافت میکند و حداکثر هشت امتیاز دریافت میکند. بهطور کلی، هر چه نمره افراد در پرسشنامه بالاتر باشد، خطر ابتلا به OSA متوسط یا شدید را بیشتر میکند. مطالعات همچنین نشان دادهاند که نمرات STOP-Bang بالاتر با OSA شدیدتر همراه است.
نمره STOP-Bang 2 یا کمتر بهعنوان کمخطر در نظر گرفته میشود و نمره 5 یا بیشتر برای داشتن OSA متوسط یا شدید خطر بالایی دارد. برای افرادی که امتیاز 3 یا 4 دارند، پزشکان ممکن است نیاز به ارزیابی بیشتر داشته باشند تا میزان احتمال ابتلا به OSA را تعیین کنند.
در جدول زیر تفسیر نتایج پرسشنامه STOP-Bang را مشاهده میفرمایید:
نمره |
نتیجه |
نمره 0 تا 2 |
خطر کم آپنه خواب |
نمره 3 تا 4 |
خطر متوسط آپنه خواب |
نمره 5 تا 8 |
خطر بالای آپنه خواب |
چه زمانی از تست STOP-Bang استفاده میشود؟
پزشکان اغلب زمانی که احتمال میدهند که بیمار در معرض خطر ابتلا به OSA باشد، از پرسشنامه STOP-Bang استفاده میکنند. تست STOP-Bang میتواند به پزشکان کمک کند تصمیم بگیرند که کدام افراد را برای پلیسومنوگرافی در اولویت قرار دهند، تست خواب مورداستفاده برای تشخیص OSA. پرسشنامه STOP-Bang اولین بار برای غربالگری OSA در افرادی که قرار است تحت عمل جراحی انتخابی قرار گیرند، ساخته شد، از آن زمان برای طیف گستردهای از افراد استفاده شده است و هنگامی که در کلینیکهای خواب یا عموم مردم استفاده میشود، ابزار غربالگری قابلقبولی در نظر گرفته میشود.
غربالگری برای OSA در زمینه جراحی مهم است، زیرا افراد مبتلا به OSA در معرض خطر بالاتری از عوارض هستند. به همین دلیل، مهم است که متخصصان بیهوشی و کادر پزشکی بدانند که آیا فردی که قرار است تحت عمل جراحی قرار گیرد OSA تشخیص داده نشده دارد یا خیر، بنابراین میتوانند مراقبتهای بیشتری را ارائه دهند. تخمین زده میشود که 70 درصد از افرادی که تحت عمل جراحی کاهش وزن قرار می گیرند، OSA دارند. پرسشنامه STOP-Bang می تواند افرادی را که در حین و بعد از عمل به توجه بیشتری نیاز دارند شناسایی کند، بنابراین خطرات ناشی از جراحی، داروهای بیهوشی و داروهای تجویزشده پس از جراحی را به حداقل میرساند.
آیا پرسشنامه STOP-Bang ابزاری قابلاعتماد برای تشخیص آپنه انسدادی خواب است؟
STOP-Bang ابزاری مؤثر برای ارزیابی عوامل خطر خاص و رد OSA است. کسانی که عوامل خطر بیشتری دارند باید بیشتر مورد ارزیابی قرار گیرند.
محققان دریافتهاند که پرسشنامه STOP-Bang بهعنوان غربالگری برای OSA در بزرگسالان مبتلا به سندرم داون، افراد مبتلا به دیابت نوع 2، افراد باردار مبتلا به چاقی و بزرگسالان بالای 40 سال مفید است. یافتههای مطالعات برزیلی و سوئدی نشان میدهد که این پرسشنامه ممکن است بسیار مفید باشد. برای پیشبینی OSA در افرادی که نمرات خاصی دریافت میکنند دقیق است، اما برای سایر نمرات دقت کمتری دارد.
در تجزیهوتحلیل بیش از 100 مطالعه تحقیقاتی، محققان دریافتند که پرسشنامه STOP-Bang می تواند با دقت بیشتری نسبت به سه ابزار پرسشنامه دیگر، افراد مبتلا به OSA خفیف، متوسط و شدید را پیش بینی کند. این آزمایش ممکن است نرخ بالایی برای مثبت کاذب داشته باشد، با این حال، اگر پزشکان تعداد زیادی از بیماران را برای آزمایش خواب بر اساس نتایج STOP-Bang بفرستند، منجر به هزینههای غیرضروری مراقبتهای بهداشتی میشود. دقت تست ممکن است بسته به ویژگیهای افرادی که آن را انجام میدهند و اینکه آیا آنها شرایط دیگری دارند متفاوت باشد.
پرسشنامه STOP-Bang برای گروههای خاصی از افراد، مانند جانبازان و کسانی که نارسایی کلیه دارند، عملکرد کمتری دارد. یکی از موارد در آزمون، دور گردن، بسته به نحوه اندازهگیری میتواند متفاوت باشد که بر نمرات نیز تأثیر میگذارد.
بهمنظور ساده نگه داشتن آزمون، به هر مورد یک امتیاز مساوی تعلق میگیرد، حتی اگر برخی از عوامل خطر مهمتر از بقیه باشند. بهعنوان مثال، فردی با BMI بالا یا دور گردن ضخیمتر احتمال ابتلا به OSA نسبت به فردی که صرفاً بیش از 50 سال دارد، بیشتر است. این جزئیات توضیح میدهد که چرا آزمون کامل نیست. با این حال، تست STOP-Bang اولین گام مفیدی است که ممکن است نشان دهد آیا ارزش انجام یک آزمایش خاصتر را دارد یا خیر.
سازگاری STOP-Bang
محققان جزئیات STOP-Bang را تطبیق دادهاند، بنابراین گروههای مختلف افراد را بهتر غربال میکند.
بهعنوان مثال، یک مطالعه برزیلی نشان داد که یک نسخهساده شده با BMI متفاوت برای افراد مسن عملکرد خوبی دارد. محققان خاطرنشان کردهاند که برای زنان، سؤال جنسیت بهطور خودکار نمره پایینتری را تضمین میکند، بنابراین زنان در معرض خطر ممکن است نیاز داشته باشند از آستانه پایینتری هنگام تعیین خطر OSA استفاده کنند. با استفاده از چندین معیار دیگر، امتیاز STOP-Bang میتواند به پیشبینی دومین رویداد مرتبط با قلب در فردی که به دلیل حمله قلبی در بیمارستان بستری شده است، کمک کند.
محققان همچنین با دادن وزن بیشتر به سؤالات خاص در آزمون آزمایش کردهاند. بهعنوان مثال، تحت یک سیستم، افرادی که نمره 3 یا 4 را کسب می کنند اما نتایج آزمایش آنها نشان دهنده مثبت بودن BMI، جنسیت مرد یا دور گردن بزرگتر است، به عنوان پرخطر طبقهبندی می شوند.
آیا پرسشنامه STOP-Bang میتواند انواع دیگر آپنه خواب را تشخیص دهد؟
پرسشنامه STOP-Bang برای تشخیص OSA ایجاد شده است و اکثریت قریببهاتفاق مطالعات بر روی استفاده از آن برای OSA متمرکز شدهاند. برخلاف OSA، نقص در تنفس در حین آپنه خواب مرکزی بهدلیل مشکلات در سیگنالدهی مغزی بهجای انسداد فیزیکی راه هوایی است. بهطور کلی، مطالعات STOP-Bang، آپنه مرکزی، یا قطع تنفس به دلایلی غیر از انسداد راه هوایی را در تجزیهوتحلیل خود حذف میکنند. در نتیجه، ما نمیدانیم که پرسشنامه STOP-Bang یک غربالگری مفید برای آپنه مرکزی خواب است یا نه!
بنابراین پرسشنامه STOP-Bang یک ابزار غربالگری ساده و معتبر برای تشخیص OSA است. تفسیر و مداخله بیشتر پس از نمره مثبت باید شامل بحث با یک پزشک مجرب باشد. بر اساس تشخیص پزشک ممکن است به درمانهای خاصی مانند دستگاه CPAP و… نیاز باشد. اگر تا به الان تست سلامت خواب STOP-Bang را انجام ندادهاید با کلیک روی لینک زیر در کمتر از 30 ثانیه سلامت خواب خود را بسنجید. همکاران ما در اسرع وقت جهت مشاوره رایگان با تماس خواهند گرفت.
در کمتر از 30 ثانیه سلامت خوابتو بسنج!
منابع
Chung, F., Liao, P., & Farney, R. (2015). Correlation between the STOP-Bang score and the severity of obstructive sleep apnea. Anesthesiology, 122(6), 1436–1437
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25988411/
Nagappa, M., Wong, J., Singh, M., Wong, D. T., & Chung, F. (2017). An update on the various practical applications of the STOP-Bang questionnaire in anesthesia, surgery, and perioperative medicine. Current Opinion in Anaesthesiology, 30(1), 118–125
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27898430/
سوالات متداول
1- تست STOP-Bang برای چه کسانی کاربرد دارد؟
- این تست برای افرادی طراحی شده است که ممکن است آپنه انسدادی خواب یا OSA داشته باشند که معمولاً در افرادی که بهطور مکرر خروپف میکنند و در طول روز خسته هستند دیده میشود. البته علائمی همچون فشار خون و شاخص توده بدنی بالا هم میتواند باعث ایجاد OSA شود.
2- اگر نمره تست من بالا باشد باید چه کار کنم؟
- پیشنهاد ما مراجعه هرچه سریعتر به پزشک متخصص خواب است. در صورت صلاحدید پزشک تستهای تشخیصی بیشتری مانند تست خواب یا پلیسومنوگرافی باید انجام شود. جهت مشاوره رایگان میتوانید با ما در تماس باشید.
3- آیا تست STOP-Bang جایگزین مناسبی برای تست خواب است؟
- خیر، این تست فقط یک غربالگری است و نمیتواند جایگزین تست خواب باشد. اگر نمره شما در این تست بالا باشد در مرحله بعد ممکن است انجام تست خواب توسط پزشک متخصص خواب توصیه شود.
4- چرا این تست شامل سوالاتی در خصوص جنسیت و سن است؟
- سن بالای 50 سال و جنسیت مرد بودن هردو فاکتورهای خطر شناختهشده برای OSA است و به همین منظور در تست گنجانده شدهاند.