دما بخش مهمی از ریتم شبانه‌روزی است. دمای بدن ما تحت یک چرخه روزانه قرار می‌گیرد که با الگوهای خواب و بیداری مرتبط است. ما کاهش طبیعی دمای مرکزی بدن را تجربه می‌کنیم. در ساعات منتهی به زمان خواب و این پس از به خواب رفتن ادامه می‌یابد. در عین حال دمای پوست قبل و حین خواب افزایش می‌یابد. در طول شب، بدن ما درگیر تنظیم حرارت است که شامل فرآیندهای فیزیکی است که دمای بدن ما را در محدوده باریکی حفظ می‌کند. اگر خیلی سرد هستیم، لرزیدن به گرم کردن ما کمک می‌کند. اگر خیلی گرم باشیم، عرق کردن باعث آزاد شدن گرما می‌شود. بنابراین لرزیدن و عرق کردن در شب در طول خواب موضوع این مقاله از سری مقالات وبلاگ رسکـر است پس تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
گاهی‌اوقات، تعادل بین دمای سرد و گرم تا جایی از بین می‌رود که این فرآیندهای تنظیم حرارت باعث بیدار شدن ما می‌شوند. با این حال، لرز و تعریق گاهی‌اوقات ارتباطی با تنظیم حرارت ندارند. در عوض، آن‌ها ممکن است نتیجه یک علت زمینهای دیگر باشند.
علل لرزیدن در شب
اگر دمای اتاق خواب شما خیلی سرد است، یا اگر لباس یا پتو به اندازه کافی ندارید، ممکن است در طول شب با لرز از خواب بیدار شوید. سایر علل احتمالی عبارت‌اند از:
عفونت: تب نتیجه واکنش سیستم ایمنی بدن به عفونت، از جمله عفونت‌های باکتریایی و ویروسی است. لرز اغلب با تب همراه است و به‌دلیل انقباض و شل شدن عضلات است که دمای مرکزی بدن را افزایش می‌دهد.
یائسگی: یائسگی زمانی است که قاعدگی زن برای همیشه متوقف می‌شود. گذار به یائسگی شامل تغییرات هورمونی است که اغلب باعث علائمی از جمله سرماخوردگی می‌شود، که ممکن است خودبه‌خود اتفاق بیفتد یا ممکن است پس از گرگرفتگی رخ دهد.
بیهوشی عمومی: از بیهوشی عمومی برای خواباندن بیماران در حین جراحی استفاده می‌شود تا دردی احساس نکنند. لرز بعد از بیهوشی عمومی در 20 تا 70 درصد بیماران گزارش شده است و اغلب به‌دلیل دمای پایین بدن است.
ترک دارو: علائم ترک ممکن است هنگام قطع یا کاهش مصرف دارو رخ دهد. سرماخوردگی یکی از علائم احتمالی ترک مواد مخدر است.
در کمتر از 30 ثانیه سلامت خوابتو بسنج!
دلایل تعریق در شب
خوابیدن در اتاق خوابی که خیلی گرم است، پوشیدن بیش از حد چندلایه، یا پوشاندن زیاد رختخواب میتواند باعث تعریق شما در شب شود. تعدادی از دلایل بالقوه دیگر برای تعریق شبانه وجود دارد:
عفونت: عفونت‌های باکتریایی و ویروسی اغلب باعث تب می‌شوند و تعریق اغلب همراه با تب رخ می‌دهد.
یائسگی: شایع‌ترین علامت یائسگی گرگرفتگی است که میتواند در شب رخ دهد و باعث تعریق شبانه شود. در حالت پیش از یائسگی، نوسانات هورمونی در دوره‌های خاصی از چرخه قاعدگی نیز میتواند منجر به تعریق شبانه شود.
داروها: برخی داروها افزایش تعریق به‌عنوان یک عارضه جانبی، از جمله داروهای ضدافسردگی خاص، مواد افیونی و داروهای درمان سرطان. همچنین، ترک مواد مخدر، مانند مواد افیونی میتواند باعث تعریق شود.
آپنه انسدادی خواب: یک مطالعه تحقیقاتی نشان داد که تا یک سوم افراد مبتلا به آپنه انسدادی خواب، تعریق شبانه مکرر را تجربه می‌کنند. ارتباط بین سایر اختلالات مرتبط با خواب (مانند سندرم پای بی‌قرار یا RLS) و تعریق شبانه نیز پیشنهاد شده است.
الکل: مصرف بیشتر الکل با تعریق شب و روز مرتبط است. علاوه‌بر این، عرق کردن یکی از علائم شناخته‌شده ترک الکل است.
اضطراب: تحقیقات نشان می‌دهد که حملات پانیک ممکن است با تعریق شبانه مرتبط باشد. از دیگر دلایل تعریق شبانه می‌توان به سرطان اشاره کرد، رفلاکس اسید، پرکاری تیروئید، چاقی، قند خون پایین و سایر عفونت‌ها مانند سل و HIV.
علائم تعریق شبانه چیست؟
تعریق شبانه میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد و علائم آن شامل موارد زیر است:
عرق کردن شدید: عرق کردن زیاد به‌ویژه در نواحی بدن مانند پشت، گردن، و زیر بغل، که باعث خیس شدن ملحفه‌ها و لباس‌های خواب می‌شود.
بیدار شدن از خواب: بیدار شدن مکرر در شب به‌دلیل احساس ناراحتی یا خیس بودن بدن و ملحفه‌ها.
احساس گرما و ناراحتی: تجربه احساس گرما یا حرارت زیاد در طول شب، که میتواند باعث بیداری یا بی‌خوابی شود.
رطوبت پوست: احساس رطوبت یا چسبندگی پوست به‌دلیل تعریق زیاد که میتواند باعث ناراحتی شود.
تغییرات در کیفیت خواب: خواب مختل شده و عدم توانایی در رسیدن به خواب عمیق به‌دلیل تعریق شبانه.
احساس سرما پس از تعریق: در برخی موارد، پس از تعریق زیاد، ممکن است فرد احساس سردی کند، به‌ویژه اگر دما کاهش یابد یا در معرض هوای سرد قرار گیرد.
چگونه لرزیدن و عرق کردن در شب را متوقف کنیم یا کاهش دهیم؟
برای افرادی که علت شناخته‌شده‌ای برای لرزیدن یا تعریق شبانه خود دارند، درمان باید بر روی بیماری زمینهای تمرکز کند. اما اگر از علت لرزیدن یا عرق کردن در شب مطمئن نیستید، اقدامات زیر را انجام دهید تا ببینید آیا به آن کمک می کند یا خیر.
دمای اتاق خواب خود را تنظیم کنید: شواهد نشان می‌دهد که دمای مطلوب اتاق برای خواب حدود 16 تا 20 درجه سانتی‌گراد است. با این حال، نیازهای دمایی هر فرد متفاوت است، بنابراین می‌توان فهمید که افزایش یا کاهش دمای اتاق به تسکین لرز یا تعریق شبانه شما کمک می‌کند. همچنین در نظر بگیرید که آیا بهترین تشک و ملحفه برای تنظیم دما را دارید، زیرا این موارد می‌توانند بر دمای بدن در طول شب تأثیر بگذارند. اگر در شب می‌لرزید، لایه‌های بیشتری از لباس اضافه کنید، از جمله جوراب یا پتو. اگر عرق می کنید، لایه ها را بردارید و لباس های گشاد و قابل تنفس به رختخواب بپوشید.
از پنکه یا کیسه حرارتی استفاده کنید: قرار دادن پنکه در اتاق خواب میتواند به خنک شدن شما کمک کند، درحالی‌که همراه داشتن یک بطری آب گرم یا پد گرمایشی به رختخواب میتواند شما را گرم نگه دارد.
تب را بررسی کنید: دمای بدن خود را اندازه بگیرید و اگر متوجه شدید که تب دارید، ممکن است عفونت داشته باشید. مایعات بنوشید و در خانه استراحت کنید. حمام اسفنجی با آب ولرم ممکن است به تسکین علائم تب کمک کند. داروهای کاهش‌دهنده تب نیز بدون نسخه در دسترس هستند.
درمان تعریق شبانه در طب سنتی
| روش درمانی | توضیحات |
|---|---|
| چای مریم‌گلی | مصرف چای مریم‌گلی قبل از خواب به دلیل خواص ضد عرقی میتواند کمک‌کننده باشد. |
| چای بابونه | دارای خواص آرام‌بخش و ضدتعریق است که میتواند به کاهش تعریق و بهبود خواب کمک کند. |
| چای نعناع | مصرف چای نعناع برای تعادل دما و کاهش تعریق مفید است. |
| پرهیز از غذاهای تند و پرادویه | کاهش مصرف غذاهای تند و ادویه‌دار که ممکن است تعریق را افزایش دهند. |
| افزودن غذاهای خنک‌کننده | مصرف غذاهای خنک‌کننده مانند خیار و هندوانه برای کاهش تعریق مفید است. |
| روغن نعناع یا روغن مریم‌گلی | استفاده از این روغن‌ها برای ماساژ پوست به کاهش تعریق کمک می‌کند. |
| پوشیدن لباس‌های نخی و تنفس‌پذیر | استفاده از لباس‌های راحت و نخی برای راحتی و کاهش تعریق. |
| حفظ دمای مناسب اتاق | تنظیم دمای اتاق خواب و استفاده از سیستم تهویه مناسب برای کاهش تعریق شبانه. |
| معجون عسل و دارچین | مصرف معجون عسل و دارچین برای تعادل دما و کاهش تعریق شبانه. |
در کمتر از 30 ثانیه سلامت خوابتو بسنج!
آیا این خطرناک است؟ چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در بیشتر موارد، لرزیدن یا عرق کردن در شب خطرناک نیست و دلیلی برای هشدار نیست. اگر علائم شما اغلب رخ می‌دهد یا با تغییر دمای اتاق خواب و رختخواب شما برطرف نمی‌شود، بهتر است با پزشک صحبت کنید. پزشک شما اطلاعاتی در مورد دفعات و شدت لرز یا تعریق شما به همراه سایر علائم مرتبط از شما جمع‌آوری می‌کند. پزشک همچنین ممکن است آزمایش‌های تشخیصی را برای تشخیص یا رد یک بیماری زمینهای توصیه کند. اگر به‌دلیل تب، لرز و تعریق شبانه دارید، اگر تب بیش از سه روز طول کشید یا تب با علائمی مانند سردرد، درد قفسه سینه، بثورات پوستی یا تورم شدید گلو همراه است حتماً با پزشک مشورت کنید.
منابع
Harding, E. C., Franks, N. P., & Wisden, W. (2019). The temperature dependence of sleep. Frontiers in Neuroscience, 13, 336
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31105512/
A.D.A.M. MedicalEncyclopedia. (2019, February 7). Chills., Retrieved October 14, 2020, from
https://medlineplus.gov/ency/article/003091.htm
سوالات متداول
1- آیا تنظیم دما بر کیفیت خواب موثر است؟
- اختلال در تنظیم حرارتی میتواند استراحت کامل شبانه را مختل کند.
2- چه عواملی میتواند باعث لرزیدن یا عرق کردن در طول خواب شود؟
- شرایط پزشکی و همچنین تغییرات در هورمونها و محیط خواب میتواند باعث لرز و عرق کردن در طول خواب شود.
3- چه راهکارهایی برای بهبود دمای اتاق خواب وجود دارد؟
- با تنظیم دمای اتاق خواب، ناراحتی شبانه خود را مدیریت کنید و برای بهبود وضعیت خود، تشک، رختخواب یا لباس خواب خود را تغییر دهید.
4- آیا ممکن است لرزیدن یا عرق کردن در طول شب نشانه بیماری باشد؟
- اگر نگران یک بیماری زمینهای هستید، در مورد لرز یا تعریق با پزشک صحبت کنید.