خروپف میتواند یک مسئله آزاردهنده در طول خواب شما باشد، اما میتواند خطرات بزرگتری هم داشته باشد. محققان ارتباطی بین خروپف و بیماری قلبی شناسایی کردند و تخمین میزنند که آپنهی انسدادی خواب درماننشده ممکن است خطر مرگومیر ناشی از بیماریهای قلبی را تا پنج برابر افزایش دهد. وقفهٔ تنفسی در خواب یا آپنه خواب ( Sleep Apnea ) که یک اختلال خواب است باعث توقف یا کاهش تنفس برای مدتی کوتاه (اما با تعداد دفعات زیاد) در طول خواب میشود. هر توقف میتواند حدود چندین ثانیه طول کشیده و معمولاً تعداد زیادی توقف در یک شب اتفاق میافتد (دهها یا حتی صدها بار). در این مقاله بهطور جامع به بررسی تاثیر آپنه خواب، خروپف و بیماری قلبی بر سلامت خواب میپردازیم. ادامه این مقاله را از دست ندهید.
آپنه خواب و بیماری قلبی
آپنه خواب چیست؟
اگر خروپف میکنید، لزوماً وقفه تنفسی ندارید. خروپف زمانی اتفاق میافتد که بافتهای پشت گلو شل شده و تا حدی راه عبور هوا را مسدود میکنند. تخمین زده میشود که وقفه تنفسی حدود 20% از جمعیت عمومی را تحتتاثیر قرار میدهد که وقفه تنفسی حدود 20% از این افراد تشخیص داده نشده است.
سوالی که پیش میآید این است که بیماری OSA چیست؟ آپنهی انسدادی خواب یا OSA با مکثهای مکرر تنفسی مشخص میشود و زمانی رخ میدهد که راه هوایی فوقانی بهصورت جزئی یا کامل مسدود شده باشد. این حالت منجر به ایجاد وقفه تنفسی در خواب و کاهش کلی مصرف اکسیژن میشود.
در کمتر از 30 ثانیه سلامت خوابتو بسنج!
دلایل آپنه خواب چیست؟
آپنهی انسدادی خواب معمولاً یک علت واحد ندارد و بیشتر ناشی از عوامل ژنتیکی، سلامتی و سبک زندگی است. آپنهی انسدادی خواب میتواند بهخودیخود و بدون هیچ علامتی ظاهر شود. تصور بر این است که ژنها با اثر بر روی عملکرد سلولهای عصبی، تنظیم تنفس، پاسخ التهابی سیستم ایمنی، چرخهی خواب و اشتها، بر پیشرفت آپنهی انسدادی خواب تاثیر میگذارند. ژنها همچنین میتوانند بر رشد بافتهای سر و صورت تأثیر بگذارند، بهطوریکه برخی افراد لوزهها یا آدنوئیدهای بزرگتری دارند که ممکن است راههای هوایی بالایی را مسدود کنند.
تحقیقات نشان میدهد که حدود 60 تا 70 درصد افراد مبتلا به آپنهی انسدادی خواب، دارای اضافه وزن هستند؛ که نشان میدهد چاقی جز عوامل اصلی وقفه تنفسی خواب است. مطالعات نشان میدهد که بافت چربی اضافی در سر و گردن راههای هوایی را منقبض کرده و چربی احشایی میتواند از انبساط و آرامش کامل سیستم تنفسی جلوگیری کند.
بیماری قلبی چیست؟
بیماری قلبی اغلب به شرایط مختلفی اشاره دارد اما معمولاً از بیماری قلبی برای اشاره به بیماری عروق کرونری (CAD) استفاده میشود. سایر بیماریهای قلبی عبارتاند از حمله قلبی، آریتمی، نارسایی قلبی و سکته مغزی.
ارتباط بین آپنه خواب و بیماریهای مرتبط با قلب چیست؟
تحقیقات نشان میدهد که آپنه خواب سالانه عامل مرگ 38000 بیمار قلبی است. آپنه خواب منجر به محرومیت از خواب شده و میتواند فعالیت سمپاتیک را افزایش دهد. جدای از کمخوابی، وقفه تنفسی بر تغییرات فشار داخل قفسه سینه، برانگیختگی خواب و استرس اکسیداتیو نیز تأثیرگذار است و به همین صورت فعالیت سمپاتیک را افزایش میدهد. فعالیت سمپاتیک یا افزایش فعالیت بیشازحد پایدار، میتواند منجر به افزایش فشار خون و التهاب عروقی شود. افراد مبتلا به آپنهی انسدادی شدید در معرض خطر بیشتری برای بیماری عروق کرونری قلب، نارسایی احتقانی قلب و سکته هستند.
فشار خون:
آپنهی انسدادی خواب و نیز بیماری قلبی عروقی با فشار خون مرتبط هستند و مطالعات نشان میدهد که آپنهی انسدادی خواب یک عامل خطر مستقل برای فشار خون بالا است. تقریباً 40٪ از بیماران OSA فشارخون بالا را تجربه میکنند. فشار خون بالا خطر نارسایی قلبی، حمله قلبی و سکته را افزایش میدهد.
چاقی:
در بسیاری از موارد ثابت شده است که چاقی باعث شروع وقفه تنفسی شده و از مهمترین موارد پیشبینیکننده وقفه تنفسی است. با افزایش وزن، شدت آپنه خواب افزایش پیدا میکند و چاقی بهطور مستقیم با بیماریهای قلبی و عوامل خطر قلبی عروقی مرتبط است.
دیابت:
شواهد نشان میدهد که آپنهی انسدادی خواب با ایجاد دیابت نوع 2 مرتبط است. هنگامی که OSA فعالیت سمپاتیک را افزایش میدهد، افزایش سطح گلوکز خون را مختل میکند، بهطوریکه مقاومت به انسولین افزایش مییابد. افراد مبتلا به دیابت نوع 2 در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماریهای مرتبط با قلب هستند.
کلسترول بالا:
کلسترول بالا یک عامل خطر شناختهشده برای ایجاد بیماری عروق کرونری است. با اینکه ارتباط کلسترول بالا و آپنه خواب دقیقاً مشخص نیست ولی، این دو وضعیت اغلب با هم مرتبط هستند. مطالعات نشان میدهد که بیماران مبتلا به OSA سطوح بیشتری از اختلال عملکردی HDL (کلسترول با چگالی بالا) را نشان میدهند. در برخی موارد، از درمان آپنه خواب برای بهبود وضعیت کلسترول بالا استفاده شده است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
آپنه خواب درماننشده میتواند خطرات عمدهای برای سلامت کوتاهمدت و بلندمدت شما داشته باشد. اگر علائم و نشانههای آپنه خواب را تجربه میکنید متخصصان ما میتوانند شما را در این مسیر درمانی راهنمایی کنند.
جهت دریافت مشاوره رایگان و مشورت با پزشک متخصص کلیک کنید!
علائم و نشانههای آپنه خواب
- خواب آلودگی مفرط در طول روز
- خروپفهای بلند و مکرر
- وقفه در تنفس
- بیخوابی
- مشکلات حافظه یا تمرکز
- تغییرات در میل جنسی
- پریشانی احساسی
- درمان آپنه خواب
هر آنچه باید درمورد چرخهی خواب بدانید.
شما میتوانید تلاشهایی در جهت کاهش علائم آپنه خواب انجام دهید، مانند خوابیدن به پهلو یا اصلاح سبک زندگی. وقتی نوبت به کمک پزشکی میرسد، درمان آپنه خواب معمولاً به شدت بیماری بستگی دارد.
درمانهای رایج آپنه خواب
نوع درمان |
اثر درمانی |
CPAP |
بهبود اختلالات تنفسی مانند خروپف و آپنه |
کاهش وزن |
کاهش علائم آپنه خواب |
ابزارهای دهانی |
جلوگیری از انسداد مجاری هوا |
تغییر سبک زندگی |
بهبود برخی از علائم آپنه خواب |
جراحی |
جلوگیری از انسداد مجاری هوا |
فشار مثبت مداوم راه هوایی (CPAP):
CPAP دستگاهی است که در هنگام خواب برای از بین بردن خروپف، اختلالات تنفسی و افت غلظت اکسیژن خون استفاده میشود.
کاهش وزن:
کاهش وزن به یک BMI ایدهآل ممکن است به کاهش علائم آپنه خواب کمک کند.
ابزارهای دهانی-دندانی:
این ابزارها برای جلوگیری از انسداد مجاری هوا، در دهان قرار میگیرند.
تغییر سبک زندگی:
ورزش، کاهش مصرف الکل و ترک سیگار میتواند به بهبود برخی از علائم آپنه خواب کمک کند.
عمل جراحی:
برخی از تکنیکهای جراحی را میتوان برای جلوگیری از انسداد مجاری هوا در طول خواب استفاده کرد.
منابع
Centers for Disease Control and Prevention. (2020, October 30). Leading causes of death
https://www.cdc.gov/nchs/fastats/leading-causes-of-death.htm
World Health Organization. (2017, May 17). Cardiovascular diseases (CVDs)
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cardiovascular-diseases-(cvds)
National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion, Division for Heart Disease and Stroke Prevention. (2019, December 9). Know your risk for heart disease. Centers for Disease Control and Prevention
https://www.cdc.gov/HeartDisease/risk_factors.htm
سوالات متداول
1- آیا ارتباطی بین آپنه خواب و بیماریهای قلبی وجود دارد؟
- آپنه خواب با افزایش خطر بیماری قلبی مرتبط است.
2- آپنه انسدادی خواب چه تاثیری بر سلامتی دارد؟
- آپنه انسدادی خواب میتواند منجر به فشار خون بالا و فشار بر قلب شود.
3- درمان آپنه خواب چه تاثیری بر سلامتی انسان دارد؟
- درمان آپنه خواب میتواند سلامت قلب را بهبود بخشد و خطر مشکلات قلبی عروقی را کاهش دهد.